صبح بود که رسیدیم. آفتاب تازه داشت جان می‌گرفت و رد اشعه‌های طلائی رنگش از شرق روی گنبد سبز پاشیده بود. کل‌هم اجمعین ملت، خمار خواب و خسته از بی‌خوابی دی‌شب و پرواز شبانه، غرق چرت سحرگاهی بودند و بیش‌ترشان صدای سلامی که رسول به وقت ورود به شهر نثارشان می‌کرد را نشنیدند. سهم سحر …
موهای یک دست سفید سر و ریشش داد می‌زد که شیرین، شصت و پنج را دارد. خودش اما گفت که سی‌وهشتی است و ۵۳ سال بیش‌تر ندارد. از هر زاویه‌ای که نگاهش کردم شبیه سی‌وهشتی‌ها نبود که نبود. می‌گفت سال شصت و دو اول بار حاجی شده و راه نرفته‌ای ندارد الا حسرتی که دیگر …
عمود هر خیمه مرکزی‌ترین قسمت خیمه را تا اوج بالا می‌برد و برافراشته‌اش نگه می‌دارد و اگر نباشد خیمه از هم می‌پاشد. چادرهای پارچه‌ای صحرای عرفات که با یک تیرک چوبی عمودی در وسط و چند میخ مهار در اطراف که با طناب‌هائی دیواره‌های خیمه با آن‌ها متصل و مهار می‌شوند، آدم را بیش‌تر از …
قدیم‌الایام، زوار خانه‌ی خدا خاصه آذری‌ها وقت رفتن و بازگشتن از سفر حج، مسیر کاروانشان از عراق عرب بود و در راه توفیق زیارت سیدالشهدا نصیب‌شان می‌شد و با یک تیر هم حاجی می‌شدند و هم کرب و بلائی. ام‌روز اما به سبب تسهیلاتی که در وسائل سفر بوجود آمده و نوعا هیچ کاروان زمینی‌ای …
گفت: این‌که یک چله با جیب خالی و دور از موبایل و حتی بی آنکه ساعت به مچت باشد و خبر از ساعت و روز و ماه و سال داشته‌باشی و هی نگران دیر شدن و زود حاضر شدن و قرار و مقررات باشی و غم نان یادت برود و دغدغه‌ی بالا و پائین شدن …
روزی که عازم حج بودم هم را دیدیم. خبر نداشت راهی سفر قبله‌ام. منِ بی‌خبر از همه جا به گمان این‌که شنیده راهی‌ام و آمده برای دیده بوسی، قبل این‌که چیزی بگوید مصافحه کردم و حلالیت خواستم و عذر از این‌که یادم نبوده قبل سفر خدمتش برسم و او با رد باریکی از اشک که …
از حج که برگردی وقتی دل‌تنگی دوری از وطن و دیدار دوستان صمیمی‌ای که بودنشان جزئی از ضروریات است، مرتفع بشود وقتی شهری که دوستش داری را ببینی که لباس عوض کرده و زرد جامه به تن کرده و پائیزی شده و وست داشتنی‌تر وقتی کم‌کم یادت بیاید کجای معادله‌ی زندگی بودی و از کجا …
الهی ما بنده‌گان بی‌مقدار را که از سر کرم تو و نه از همت خودمان راهی حج کردی و وادی به وادی گرداندی، از عرفه و مشعر و منی و مطاف و مسعی و حطیم و مستجار و رکن و مقام سیر نشده دل کندیم تو با کرمت با لطف بی‌منتهایت با فضلی که بر …
شمار حاجیان ام‌سال رشد چشم‌گیری نسبت به حجاج سنوات گذشته داشته است. اهل سنت معتقدند تأویل حج اکبر + در قرآن کریم، حجی است که عید قربانش مصادف با روز جمعه باشد و قربان مصادف با جمعه‌ی ام‌سال عدد زائران خانه‌ی خدا را برابر اعلام وزارت حج عربستان به هفت میلیون نفر رسانید که گفته …
هر قدر که سیستم امر به معروف در مدینه فعال است، همان‌قدر بی‌خیالی و اباحه‌گری و مسامحه در مکه می‌توان دید. فضای کاملا متفاوت حساسیت به شعائر مذهبی البته از نگاه فرقه‌ی وهابی چیزی نیست که کسی این دو شهر را ببیند و متوجه آن نشود. این حتی شامل حساسیت به حرمت قرآن و این‌که …